Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2016

ΠΟΝΤΙΑΚΑ ΕΘΙΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Για Τα Χριστούγεννα, Σε Πολλά Μέρη Του Πόντου, Οι Νοικοκυρές Συνήθιζαν Να Παρασκευάζουν Πίτες
από Καλαμποκάλευρο, Αλευροχαλβά, Κατμέρια Και Τον «Πουρμά», Ένα Σιροπιαστό Γλυκό Που Θύμιζε Το Σαραϊγλί.
Στην Τραπεζούντα Τις Παραμονές Των Χριστουγέννων Οι Νοικοκυρές Απαραιτήτως Ζύμωναν Κουλούρια για Το σπίτι και Τα Ζώα.
Επίσης Ζύμωναν Τα Χριστόψωμα Τα Οποία Περιείχαν Καρύδια Και Όταν Ψήνονταν Τα Περίχυναν Με Μέλι. Πάνω
Στο Χριστόψωμο Κεντούσαν Με Αμύγδαλα Τη Γέννηση Του Χριστού. Στόλιζαν Ένα Τραπέζι Δίπλα Στο Χριστουγεννιάτικο Δένδρο, Με Διάφορα Γιορτινά Καλούδια Κι Ένα Εικόνισμα, Αφιερωμένο Στην Παναγία, Το « Τραπέζι Της Παναγίας». Στην Ινέπολη Του Νομού Κασταμονής, Οι Νοικοκυρές Ετοίμαζαν Για Τα Χριστούγεννα Τα Παραδοσιακά Γλυκά « Κετέ», «Ιτσλί» Και «Κατμέρια». Στην Αμάσεια, Τα Βασικά Γιορτινά Εδέσματα Ήταν Το Κεσκέκι, Το Σουμπορεγί Και Το Τζεβιζλί Τσορέκ. Διαδεδομένο Υλικό Για Τις Πίτες Ήταν Το Χασισόλαδο Και Οι Χασισόσποροι Τους Οποίους Επεξεργαζόταν Όπως Τους Κόκκους Του Καφέ. Καβουρντίζανε Τους Σπόρους Σ’ Ένα Τηγάνι Χωρίς Λάδι Ώσπου Να Πάρουν Μαύρο Χρώμα Και Να Βγάλουν Το Λάδι Τους . Τη Νύχτα Της 24ης Δεκεμβρίου, Παραμονή Των Χριστουγέννων, «Εθύμιζαν» Τα Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα Με Λύρα Και Με Νταούλζουρνά. Γύριζαν Όλα Τα Σπίτια Του Χωριού Παρέα Με Τους Μωμόγερους, Αψηφώντας Το Τσουχτερό Κρύο Και Με Αραιούς Πυροβολισμούς Και Ψάλλοντας Τα Κάλαντα Θύμιζαν Τη Γένεση Του Θεανθρώπου. Στα Ορεινά Του Πόντου Λέγανε Τα Κάλαντα Και Την Ημέρα Γιατί Οι Καιρικές Συνθήκες Ήταν Συχνα Απαγορευτικές Για Έξοδο Την Νύχτα.
Οι «Καλαντάδες» Εκτός Από Τη Συνοδεία Της Λύρας, Φρόντιζαν Να Φέρουν Μαζί Τους Και Ένα Στολισμένο Καράβι, Φτιαγμένο Από Χαρτόνι Και Λεπτό Σανίδι Για Να Εντυπωσιάσουν Τους Νοικοκυραίους.
Συνήθως Φώτιζαν Τα Καραβάκια Τους Με Κεριά, Ενώ Κάθε Ομάδα Προσπαθούσε Να Φτιάξει Το Πιο Όμορφο Και Φανταχτερά Στολισμένο, Εν Είδη Συναγωνισμού. Προτού Αρχίσουν Να Ψάλλουν, Ένας Της Παρέας Έλεγε Μεγαλόφωνα Τον Πολυχρονισμό, Αρχίζοντας Από Τον Αρχηγό Της Οικογένειας Και Τελειώνοντας Και Στο Πιο Μικρό Παιδί Και Σ’ Αυτούς Τους Ξενιτεμένους: «Ο Θεός Να Πολυχρονίζ’ Τον Κύριο Τάδε…Και Στη Συνέχεια Έψαλλαν:

Τα Ποντιακά Κάλαντα Των Χριστουγέννων, Που Είναι Και Τα Πιο Διαδεδομένα, Περιέχουν Όλη Τη Ζωή Του Θεανθρώπου, Από Τη Στιγμή Της Γέννησης Του, Μέχρι Τη Στιγμή Της Σύλληψης Του, Χωρίς Όμως Να Προχωρούν Και Στη Σταύρωση Του, Γεγονός Που Θα Ερχόταν Σε Αντίθεση Με Το Χαρμόσυνο Γεγονός Των Χριστουγέννων.
Χριστός Γεννέθεν Χαράν Σον Κόσμον Χα! Καλή Ώρα, Καλή Σ΄ Μέρα Χα! Καλόν Παιδίν Οψέ Γεννέθεν ./. Οψέ Γεννέθεν Ουρανοστάθεν Τον Εγέννεσεν Η Παναγία Τον Ενέστεσεν Αε Παρθένος ./. Εκαβάλκεψεν Χρυσόν Πουλάρι Κι Εκατήβεν Σο Στραυροδρόμι Σταυροδρόμι Και Μυροδρόμι. ./. Ερπαξάν Ατόν Οι Χιλ Εβραίοι Χιλ Εβραίοι Και Μύρι Εβραίοι Χιλ Εβραίοι Και Μύρι Εβραίοι. ./. Α Σ Ακροντικά Κι Α Σην Καρδίαν Αίμα Έσταξεν Χολήν Κι Εφάνθεν Ούμπαν Έσταξεν Και Μύρος Έτον Μύρος Έτον Και Μυρωδία. ./. Εμυρίστεν Ατό Ο Κόσμος Όλον Για Μυρίστ Ατό Κι Εσύ Αφένταμ Συ Αφένταμ Καλέμ Αφένταμ. Ερθαν Τη Χριστού Τα Παλικάρια Και Θυμίζνε Τον Νοικοκύρην Νοικοκύρην Και Βασιλέαν. ./. Δέβα Σο Ταρέζ Κι Έλα Σην Πόρταν Δος Μας Ούβας Και Λεφτοκάρα Κι Αν Ανιοιείς Μας Χαρά Σην Πόρτα Σ